Kuşatmalar kaleye ya da kasabaya hapsolmuş olanların şartlarını çoğu zaman dayanılmaz hale getirmiş, açlığa ve bazı nadir durumlarda yamyamlığa yol açmıştır. Bu yüzden kuşatmalar, askeri ölümlerden daha fazla sivil ölümüyle sonuçlanmıştır. Tarihin akışını değiştiren on kuşatmayı derledik.
10) Dien Bien Phu Muharebesi (1946-1954)
Dien Bien Phu Muharebesi, I. Çinhindi Savaşı'nın sonucunu belirleyen çarpışma.
Vietnam sınırında, Laos yakınlarındaki küçük bir dağ ileri karakolunun denetimini ele geçirmek amacıyla, Fransız ve Viet Minh kuvvetleri arasında geçmiştir. Viet Minh'in bu çarpışmadaki zaferi, sekiz yıllık savaşı kesin olarak sona erdirmiştir.
1953 sonlarında, kitle desteğine sahip Viet Minh kuvvetleri karşısında hızla toprak yitirmekte olan Fransızlar, ulusal kuvvetlerin Laos'a uzanan ikmal yollarını kesmek ve bir üs oluşturup oradan düşman kuvvetlerine akınlar düzenlemek amacıyla Dien Bien Phu kentini işgal ettiler. Vietnamlıların Dien Bien Phu'ya giden yolları hemen kesmesine ve kente yalnızca havadan ikmal olanağı kalmasına karşın Fransızlar durumlarını güvenli görüyorlardı. Bu yüzden Viet Minh generali Vo Nguyen Giap, üssü 40 bin askerle kuşatıp savunma hatlarını kırmak için ağır toplar kullandığında Fransızlar tam bir şaşkınlığa düştüler. Yoğun ABD yardımına karşın üs 7 Mayıs 1954'te Vietnamlıların eline geçti.
Çarpışma sonrasında Fransız kuvvetlerinin dağılması üzerine Fransa hükümeti savaşa son verilmesini istedi. Resmi barış görüşmeleri Cenevre'de toplanan uluslararası bir konferansta yapıldı. Olay, Fransız kamuoyunda uzun süre yankılar uyandırdı, özellikle de orduda güçlü olan ulusal onurun aşağılandığı duygusu (sonradan Cezayir'deki gelişmelerle birlikte) Dördüncü Cumhuriyet'in 1958'de sona ermesini hızlandırdı.
9) Paris Kuşatması (845)
Paris Kuşatması ve sonrasında şehrin yağmalanması, 845 yılında Karolenj İmparatorluğuna bağlı Batı Francia Krallığına yapılan Viking istilasının son aşamasını tanımlar. Viking kuvvetlerinin Danimarkalı bir şef olan Reginherus tarafından yönetildiği ileri sürülür, bu kişinin efsanevi karakter Ragnar Lodbrok olduğu düşünülmektedir. Yaklaşık 120 gemiden oluşan Viking filosu Mart ayında Atlantik Okyanusundan Sen Nehri ağzına girerek ilerlemiştir. Francia kralı Dazlak Karl küçük bir birlikle saldırıp başarısız olmuştur. İlerleyen Vikingler Nisan ayında Paris'e ulaşmıştır. Şehre saldırarak ele geçiren Vikingler yaklaşık 2.5 ton altın ve gümüş Danegeld ödenmesinin ardından yağmayı sona erdirerek kentten ayrılmışlardır.
8) Fort Sumter Muharebesi (1861)
Fort Sumter Muharebesi, Birlik karşıtlarının, Güney Karolina'da Charleston yakınlarındaki Fort Sumter'ı bombalaması ve bölgeyi teslim alması, Amerikan İç Savaşı'nın başlamasıyla sonuçlanan muharebedir. Yedi Güney eyaletinin birlikten ayrılma bildirimlerini takiben bu eyaletler Güney Karolina'daki Birlik Ordusu'nun Charleston Harbor tesislerini terk etmesini talep etti. 26 Aralık 1860 tarihinde Binbaşı Robert Anderson, gizlice Fort Sumter girişinde önemli bir kale olan Sullivan Adası'nı ele geçirdi. 9 Ocak 1861 tarihinde kıyıya yapılacak saldırıyı engellemek amacıyla ABD Başkanı James Buchanan'ın adaya batarya ikmali girişimi başarısız oldu. Daha sonra Güney Karolina yetkilileri Fort Sumter hariç, Charleston bölgesindeki Federal yönetimi devirdi.
Savaş sonrasında, Kuzey ve Güney'de askeri birliklere katılım arttı. Lincoln yaptığı acil çağrıyla isyanı bastırmak için 75,000 gönüllüyü askere çağırdı. Bu sırada dört eyalet daha Konfederasyon'a katıldı. İç Savaş başlamıştı.
7) Alamo Muharebesi (1836)
Alamo Muharebesi, Teksas Devrimi'nin en önemli olaylarından biridir. Meksika Devlet Başkanı General Antonio López de Santa Anna'nın kumandanlığındaki birlikler, 13 gün süren bir kuşatmadan sonra San Antonio de Béxar (günümüzde San Antonio, Teksas) yakınlarında bulunan Alamo Misyonu'na yönelik bir taarruz başlattılar. Saldırı sonucunda Texian savunucularının ikisi hariç geriye kalan hepsi öldürüldü. Çatışma sırasında Santa Anna'nın acımasız olarak algılanan uygulamaları birçok Texianı (Teksas yerleşimcilerini ve Birleşik Devletler'den gelen maceraperestleri) Texian Ordusu'na katılmaya teşvik etti. İntikam arzusuyla kuvvet bulan Texianlılar, 21 Nisan 1836'de gerçekleşen San Jacinto Muharebesi'nde Meksika Ordusu'nu mağlup ederek devrimi sona erdirdiler.
6) Yorktown Kuşatması (1781)
Yorktown Kuşatması ya da Yorktown Muharebesi, 19 Ekim 1781 tarihinde General George Washington komutasındaki Amerikan direniş kuvvetleri ve Comte de Rochambeau komutasındaki Fransız güçlerinin Britanya ordusuna karşı kesin bir zaferiyle sonuçlanmıştır. Yorktown Kuşatması Kuzey Amerika'daki son büyük muharebeydi Charles Cornwallis'in tesliminden sonra ordu vakit kaybetmeden Britanya hükümeti ile çatışmalara son vermek için müzakerelere başladı.
1780'de, 5500 Fransız askeri ve ona destek veren Amerikalılar Rhode Adası'na çıkarma yaptılar. Buradan İngiliz kontrolü altındaki New York şehrine harekat düzenlediler. Fransa'dan gönderilen birlikleri takiben Comte de Grasse yönetiminde bir donanma Batı Hint Kıyılarına gönderildi, Washington ve Rochambeau New York Kuşatması veya Virjinya'daki İngiliz birliklerine karşı bir harekat için de Grasse'e yardım etmeye karar verdiler.
Rochambeau'nun tavsiyesi üzerine, Comte de Grasse Chesapeake Körfezi üzerine hareketindeki amacını belirtti, Cornwallis ordu kontrolüne alındı.
20 Aralık 1780'de Benedict Arnold, New York'tan 1500 kişili bir birlikle Portsmouth'a doğru açıldı. Onun yolunda, Richmond'a baskın yaptı ve düşman güçlerini bozguna uğrattı, önce Portsmouth 5-7 Ocakta düştü. Admiral Destouches, Newport'a vardı, Temmuz 1780'de Rode Adasına bir filo ve 5800 askerle ulaştı, Rochambeau donanmayı Güneye getirdi, karadan ve denizden Arnold'ın güçlerine taarruz edildi. Marquis de Lafayette savunmaya yardım için 1200 asker gönderdi. Destouches, çok gemi göndermeye gönüllü değildi ve yalnızca üç gemi yolladı. Bunun etkisiz olması üzerine 11 gemilik bir filoyu Mart 1780'de Chesapeake Körfezi ağzına gönderdi. Destouches zarar gören filosunu geri çekti. İngilizler Körfezde kontrolü sağladı.
26 Martta Arnold, 2300 askerlik bir kuvveti General William Phillips komutasına verdi. Phillips baskına devam etti. Britanya kuvvetlerini bozguna uğrattı ve Petersburg tütün depolarını yaktı. Fakat Richmond aynı kaderi yaşadı ve büyük bir muharebeye girmek istemeyen İngilizler 10 Mayıs 1780'de Petersburg'dan çekildi.
20 Mayıs'ta Cornwallis, Guilford Hükümet binası muharebesindeki ağır kayıplardan bölgeye geldi, komutan Philips'de muharebede ölmüştü. Cornwallis Carolina'dan ayrılma konusunda Henry'den izin alamadı. O Virgina'nın alınmasının daha kolay olacağına inanıyordu.
Yorktown'a yürüyüş Washington ve Rochambeau önderliğinde 19 Ağustos'ta başladı. Ünlü yürüyüş 4000 Fransız ve 3000 Amerikan askeri ile Rhode Adası'ndan başladı ve Hudson Vadisi'nde son buldu.
5) İstanbul'un Fethi (1453)
İstanbul'un Fethi, 6 Nisan-29 Mayıs 1453 tarihleri arasındaki kuşatmanın sonucunda Osmanlı Padişahı II. Mehmed komutasındaki birliklerin Bizans İmparatorluğu'nun başkenti İstanbul'u ele geçirmesi.
İstanbul, daha önce de defalarca kuşatılmıştı; VII.-VIII. asırlarda Emeviler ve Abbasiler tarafından kuşatıldı ancak başarısız olundu. Osmanlılar da şehri daha önce kuşatmıştı, Matheos Kantakuzinos'un Bizans tahtına geçmesini sağlamışlar ve ödül olarak Çimpe Kalesi'ni alarak Rumeli'de ilk kez toprak kazanmışlardı. Rumeli'ye geçişle beraber bölgede sınırları genişleyen Osmanlılar ilk kez I. Bayezid komutasında 1395 yılında İstanbul'u kuşattı. Bazı kaynaklarda ise 1391 tarihli farklı bir kuşatmadan söz edilmektedir. I. Bayezid'in kuşatmasında mancınıklar kullanıldı, kuşatma üzerine Macar Krallığı günümüz Bulgaristan topraklarına taarruz etti ve İstanbul kuşatması sonlandırıldı. Ertesi yıl kuşatma tekrar başladı ve bu sefer deniz bağlantısını tümüyle koparmak için Anadolu Hisarı inşa edildi. Bizans imparatorunun ateşkes talebi üzerine kuşatma kaldırıldı. Ankara Savaşı'yla beraber Osmanlı Devleti Fetret Devri'ne girdi. Bu dönemde Bayezid'in oğullarından Musa Çelebi tarafından 1412 yılında İstanbul tekrar kuşatıldı. Musa Çelebi, kargaşanın Bizans yüzünden olduğuna ve bazı rakip şehzadelerin Bizans tarafından desteklendiğine inanıyordu. Ancak rakip şehzadelerden I. Mehmed'in harekete geçmesi sebebiyle bu kuşatma da kaldırıldı. Dördüncü kuşatma ise II. Murad döneminde oldu; II. Murad elçiler göndererek Düzmece Mustafa'nın desteklenmemesini talep etti ancak karşılık bulamadı. İsyan ile uğraşan II. Murat, Şehzade Mustafa'ya yardım ettiğine inandığı Bizans İmparatorluğu'nun üzerine yürüdü ve kuşatma başladı. Bizans İmparatoru VII. İoannis'in Karadeniz kıyılarındaki bazı toprakları ve haraç vermeyi teklif etmesiyle bu kuşatma da kaldırıldı. II. Mehmed tahta geçtiğinde etrafı bütünüyle sarılmış bir şehirle karşı karşıyaydı.
4) Masada (MS 72-73)
Masada, İsrail'in güneyinde Necef Çölü'nde yer alır. Romalılara teslim olmak istemeyen Masada'daki 960 Yahudi intihar etmiştir. İnanca göre, sarp tepelere kurulu masada kalesi içerisinde gizlenen Yahudiler, kurtuluş ümitlerinin tükendiği anda, aralarından silah kullanmayı bilen 10 kişiyi, kendilerini öldürmeleri için görevlendirirler. Kural gereği bu 10 kişi, diğer 950 kişiyi öldürdükten sonra, birbirlerini de öldürerek kimse hayatta kalmaksızın toplu intihar gerçekleştirilecektir. Toplu intihardan sadece 2 kadın ve 5 çocuk hayatta kalmıştır. Hikâyenin tarihsel arkaplanında da, hayatta kalan bu kişilerin aktarımları rol oynamıştır. Dünden bugüne, Yahudi direnişinin imgelerinden biri olan olaydan, Talmud'da bahsedilmez. Tarihte kahramanca bir son duruş örneği olarak gösterilir.
3) Kudüs Kuşatması (MS 70)
Kudüs Kuşatması, Milattan Sonra 70 yılında meydana gelen İlk Yahudi-Roma Savaşı'dır. Roma ordusu daha sonra imparator olacak Titus tarafından yönetilmiştir. Kuşatma, Kudüs şehrininin yağmalanması ve ikinci mabedin yıkılması ile sonuçlanmıştır. Birinci ve ikinci mabedin yıkılması yahudiler arasında Tişa Beav ile anılmaktadır. Romalılar ise, zaferin simgesi olarak Roma'da halen bulunmakta olan Titus Kemeri'ni inşa etmiştir.
Sadece yedi ay sürmesine rağmen (Mart - Eylül ayları arasında), dört yıl önce Roma işgalcilerine isyan eden kısa ömürlü ve yeni bağımsız İsrail devletinin tamamen yıkılmasıyla sona erdi. Kuşatma Süleyman Tapınağı'nın tamamen yok olmasına ve böylece Yahudiliğin kalbinin yok olmasına neden oldu. Kuşatma sırasında bir milyondan fazla Yahudi öldürüldü.
2) Stalingrad Muharebesi (1942-1943)
Stalingrad Muharebesi, II. Dünya Savaşı’nın Doğu Cephesi'nde, Mihver ordularıyla Kızıl Ordu arasında, Stalingrad kenti için yapılan savaştır. Hemen hemen tüm tarihçiler tarafından II. Dünya Savaşı’nın kesin dönüm noktalarından biri olarak kabul edilir. Bu savaş, tarafların tüm güç ve azimlerini ortaya koydukları, kıran kırana süren ve sonuçta, toplam kayıpların neredeyse iki milyona ulaşmasıyla askeri tarihin en kanlı savaşları arasında yer almaktadır. Savaşın sonu Almanya açısından bir yıkım oldu. Mihver güçlerin savaşı kendi lehlerine döndürmeleri çabasında bir dönüm noktasıydı ve Doğu Cephesi'nde Alman zaferini olanaksız kıldı. Doğu Cephesi'ndeki Mihver kuvvetleri toplamının neredeyse dörtte biri bu muharebe sırasında kaybedilmiştir.
1) Leningrad Kuşatması (1941-1944)
Leningrad Kuşatması, II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi'nde yer alan bir şehir muhasarasıdır. Leningrad (şimdiki adı Sankt Peterburg) kenti, Mihver Devletler'e bağlı kuvvetlerce 8 Eylül 1941 tarihinde son kara bağlantısı da kesilerek kuşatılmıştır. Her ne kadar Sovyet kuvvetleri kente 18 Ocak 1943 tarihinde dar bir kara koridoru açmayı başardıysa da Alman kuşatması, 27 Ocak 1944 tarihine kadar 872 gün sürmüştür. Leningrad kuşatması, modern tarihin en uzun süreli ve en yıkıcı kent kuşatmalarından biridir ve en ağır kayıplarla sonuçlanmış üçüncü kuşatmasıdır.
Yorum Yap